Zeeuwse primeur voor proefvlak bio-asfalt

Vrijdag werd het eerste proefvlak bio-asfalt uit lignine, aangelegd op een honderd meter lang proefvak in Zeeland, officieel geopend. De bitumen in het asfalt bestaat niet langer uit aardolie, maar is voor de helft vervangen door de hernieuwbare grondstof lignine. Als deze houtachtige stof zich bewijst in het wegdek dan ligt er een flinke markt voor bio-asfalt in het verschiet.

In anderhalf jaar tijd slaagden onderzoekers van Wageningen UR Food & Biobased Research er in samenwerking met het Asfalt Kennis Centrum (AKC) in om het idee om lignine in te zetten als bitumenvervanger, in de praktijk te brengen. Met Zeeuwse partners, waaronder aannemingsbedrijf H4A, Zeeland Seaports en Economische Impuls Zeeland, werd vervolgens besloten tot de realisatie van het proefvlak in het Zeeuwse Sas van Gent.

Onderzoekers van Food & Biobased Research ontdekten pas vorig jaar in het laboratorium dat lignine een hoogwaardige biobased vervanger kan worden van fossiele bitumen. ‘We vonden dat lignine over vergelijkbare eigenschappen beschikt als bitumen’ vertelt Richard Gosselink, coördinator van het Lignine Platform van Wageningen UR. Lignine plakt goed, is goed te verwerken en doet ook in de UV-stabiliteit en dimensiestabiliteit niet onder voor bitumen. Dat laatste betekent dat het asfaltdek in regen en zon nauwelijks zwelt of krimpt, aldus Gosselink. Lignine kent allerlei interessante toepassingen, variërend van hoogwaardige applicaties als vanille en bio-aromaten (voor de chemische industrie) tot additief in brandstoffen. Binnenkort start Wageningen UR een project om de vervanging van andere bitumenproducten, dakbedekking in dit geval, te onderzoeken.

Niet alleen voor de aanleg van nieuwe wegen, maar vooral ook voor het onderhoud van bestaande wegen, heeft Nederland een flinke honger naar asfalt. Jaarlijks wordt er naar schatting 10 miljoen ton asfalt geproduceerd en verwerkt op de weg. Vier tot vijf procent daarvan bestaat uit bitumen. Jaarlijks is er zo’n 400 tot 500 duizend ton bitumen nodig. Het geheel of gedeeltelijk vervangen van deze –nu nog aardolie-gebaseerde- stof door lignine, levert dus een enorme duurzaamheidswinst op. Van lignine zijn grote hoeveelheden oneindig beschikbaar. De stof waaraan planten hun stevigheid ontlenen, komt vrij bij de productie van pulp in de papierindustrie en is een minstens zo omvangrijke reststroom bij de productie van tweede generatie biobrandstoffen (ethanol).

In Zeeland zijn drie wegvakken van elk 70 meter aangelegd. Eén met lage temperatuur asfalt, vervolgens één van lage temperatuurasfalt met lignine en ten slotte een referentievak met hoge temperatuurasfalt. Het proeftracé ligt op een rechte weg zonder stoplichten, zodat de omstandigheden gelijk zijn. ‘We gaan bekijken of de rolweerstand van het asfalt verbetert door lignine’, aldus Gosselink. ‘Daardoor zal de weg mogelijk ook geluidsarmer zijn en zal het verkeer minder brandstof verbruiken, waardoor er ook op dat aspect nog op fossiele brandstof wordt bespaard. Of dat zo is, moeten we uiteraard eerst goed onderzoeken.’

De proef duurt in totaal twee jaar. Het project is mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van de Provincie Zeeland en het ministerie van Economische Zaken.