VPRO Tegenlicht: Boyan Slat op plasticjacht

Boyan Slat zette de grootste plastic schoonmaakactie in de geschiedenis op touw. En dat alles na een profielwerkstuk over de plasticsoep in zee ruim vijf jaar geleden. Inmiddels heeft hij tachtig mensen in dienst en heeft hij op 8 september zijn eerste Ocean Cleanup systeem uitgerold in de Stille Oceaan. VPRO Tegenlicht volgt Boyan Slat op de voet in deze voor hem spannende tijden.

Iedereen kent inmiddels de beelden van grote hoeveelheden plastic in de oceaan. Of zeedieren die verstikt zijn geraakt in het afval van de mens. En iedereen is het erover eens dat er iets moet gebeuren. Maar wat er precies moet gebeuren en op welke wijze het plasticprobleem moet worden opgelost is minder duidelijk. Voor uitvinder en pionier Boyan Slat ligt de oplossing echter binnen handbereik. Op 8 september werd in de Stille Oceaan, tussen San Francisco en Hawaii, zijn geesteskind op z’n plaats gelegd: System 001. Met deze, vijf miljoen dollar kostende, drijvende installatie van 600 meter lang begint de grootste schoonmaakactie aller tijden. Een mijlpaal waar de 24-jarige ondernemer vijf jaar lang, dag en nacht, naartoe heeft gewerkt.

Inmiddels werken bij zijn stichting The Ocean Cleanup tachtig mensen met slechts één missie: een plasticvrije oceaan in het jaar 2050. Om dat doel te bereiken zullen meer dan honderd installaties naar het midden van de vijf verschillende kolkstromingen gesleept worden. Die plekken in de oceanen waar plastic afval zich door de zeestromen verzamelt. Tegelijkertijd zal er bij de oorsprong een oplossing bedacht moeten worden om plastic afval überhaupt niet in zee te laten komen. Want met een wereldwijde plastic consumptie van ruim 320 miljoen ton per jaar zal immers ook aan de bron iets moeten veranderen.

VPRO Tegenlicht (Zondag 14 oktober, 21.05 uur, NPO 2) volgde Boyan tijdens zijn voorbereidingen voor de langverwachte lancering van zijn System 001 van dichtbij. Hoe groot is de kans dat zijn missie slaagt? Wie zijn zijn voorbeelden en financiers? En ligt de bal volgens Boyan bij de burger, de overheid of de technologie?