‘Meer microplastics in het milieu dan sterren in de Melkweg’

Microplastics zitten overal: in de oceaan, in keukenzout en zelfs in dieren. Moeten we dat erg vinden? ‘Ja’, zegt milieuwetenschapper Thijs Bosker op 8 september tijdens een pop-up college in Den Haag. ‘We moeten niet afwachten tot het een nog veel groter probleem wordt, maar er nu iets aan doen.’

‘Ik sta hier niet om jullie praktische tips te geven om plasticvervuiling te verminderen’, zegt Bosker tegen de bezoekers van het duurzaamheidsfestival Het Circus. ‘Als onderzoeker houd ik me bezig met de vraag: is plasticvervuiling erg en moeten we er iets tegen doen?’


Bosker komt met indrukwekkende getallen. Elk jaar komt er negen miljard kilo aan plastic in het milieu terecht, oftewel anderhalve wolkenkrabber. ‘Dit zijn grote stukken plastic. Microplastics zijn nog veel erger’, legt hij uit. ‘Die zijn namelijk zo klein, dat je ze niet kunt recyclen. Ze blijven voor altijd bestaan en komen overal terecht.’

Om te onderzoeken hoeveel microplastic er in het milieu terechtkomt en waar precies, leidt Bosker een citizen science-project waarbij mensen in heel Europa zand verzamelen. ‘Op het strand van Scheveningen alleen al vinden we duizend stukjes microplastic per kilo zand. We vinden ze overal. Er zijn minstens vijfhonderd keer meer microplastics in het milieu dan sterren in de Melkweg.’


Dat er steeds meer microplastics in de natuur terechtkomen is duidelijk, maar is dit ook schadelijk?
‘Daarvoor moeten we eerst weten of dieren het opnemen’, zegt Bosker, die daar zelf ook onderzoek naar doet. ‘We hebben gezien dat microplastics inderdaad door dieren worden opgenomen die aan de basis staan van de voedselketen, zoals watervlooien. Garnaaltjes die ze vervolgens opeten, krijgen die plastics ook binnen. Dat is verontrustend.’ Of het daadwerkelijk schadelijk is, kan Bosker nog niet met zekerheid zeggen.

‘Schadelijk of niet, we moeten verdere plasticvervuiling voorkomen’, concludeert Bosker aan het einde van zijn college. Festivalbezoeker Serge steekt zijn hand op: ‘Dat vind ik lastig, want in supermarkten is alles in plastic verpakt.’ Daar is Bosker het mee eens. Niet alleen wij als individu zijn verantwoordelijk’, zegt hij. ‘Juist de overheid moet regelgeving maken. We moeten streven naar een circulaire economie.’