Bacteriën als fabriekjes van de bio-economie

De grondstoffen voor plastics of vezels die nu nog uit aardolie worden gewonnen, kunnen in de nabije toekomst uit hernieuwbare groene grondstoffen zoals maïsstro of hout worden gewonnen. Bacteriën doen het werk. Zij fungeren als microscopische fabriekjes. Op 23 maart vertelt prof. Richard van Kranenburg, buitengewoon hoogleraar Bacterial Cell Factories, in zijn inaugurele rede hoe de nieuwe bio-economie zo vorm krijgt. De leerstoel van prof. Van Kranenburg wordt gefinancierd door Corbion.

De microwereld van bacteriën die als fabriekje kunnen fungeren is fascinerend, stelt prof. Van Kranenburg in zijn inaugurele rede ‘Bacterial cell factories – Applying thermophiles to fuel the biobased economy’ aan Wageningen University & Research. “Bacteriën maken uit eenvoudige suikers nuttige grondstoffen zoals melkzuur. Na zo’n microbieel proces, dat we fermentatie noemen, kunnen we de gevormde producten zuiveren en benutten voor de productie van bijvoorbeeld bioplastics,” verklaart de hoogleraar. “Dit is een belangrijke stap voor de overgang van een economie gebaseerd op fossiele olie naar een economie op basis van groene chemie en biotechnologie met hernieuwbare grondstoffen, zoals maïsstro, tarwestro of hout.”

Bacteriën kunnen deze ruwe basismaterialen niet zonder meer omzetten in bruikbare grondstoffen. Daarvoor moet het basismateriaal eerst worden voorbehandeld, zodat de fermenteerbare suikers beschikbaar komen. Sommige bacteriën hebben daar speciale enzymen voor. “Een belangrijke bacterie die dat kan, vonden we in een composthoop. Het is daar lekker warm, 50 tot 60 graden, en een hittetolerante Bacillus-soort blijkt de enzymen te bezitten om de suikers vrij te maken zodat ze beschikbaar zijn voor het eigenlijke fermentatieproces.”