Nooit meer nieuw kopen?

In 2050 is er in Nederland een volledig circulaire economie. Tenminste, als het aan het kabinet ligt. Het doel is dat Nederland voorop gaat lopen in deze ontwikkeling. Er blijken al veel goede initiatieven te zijn, maar er gebeurt nog lang niet genoeg. Wat moet er gebeuren?

In een circulaire economie worden er zo min mogelijk nieuwe grondstoffen gebruikt en worden er duurzame en reparabele producten geleverd. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) berekende dat Nederland 1500 innovatieve circulaire bedrijven kent. Veel van de huidige circulaire activiteiten zijn gericht op recycling; het hergebruik van plastic of andere afvalstromen als grondstof voor nieuwe producten. Maar alleen je plastic naar bakken brengen is niet genoeg, stelde prof. dr. Peter Rem bij de lezing ‘Afval bestaat niet’. “Nederland is goed in het scheiden van afval, maar slecht in het hergebruiken van materialen”, zegt hij. Er zijn zo’n 250 verschillende soorten plastic, en dat maakt recycling ingewikkeld. Het meeste plastic dat je naar de bak brengt wordt gewoon verbrand. En dat is zorgwekkend, want de natuurlijke grondstoffen raken op en verbranding van afval stoot CO2 uit. Rem doet onderzoek naar nieuwe recyclemethoden. Eén van de nieuwe technieken is object sorting. Als consument heb je dan thuis een slimme prullenbak waarin je al je plastic kunt gooien. Deze bak scant codes in de verpakkingen en kan ze zo zelf sorteren.

In een artikel op NOS worden naast het verbeteren van recycletechnieken ook andere manieren genoemd om de doelstelling van de volledig circulaire economie te behalen. Zo is het nodig dat nieuwe producten langer meegaan. Ook moet de zogenoemde deeleconomie gestimuleerd worden. Veel mensen hebben een klopboormachine, bladblazer, grasmachine of kettingzaag die hooguit een paar keer per jaar gebruikt worden. Internetondernemer Daan Weddepohl richtte het platform Peerby op, waarmee mensen zulke zaken kunnen lenen van mensen uit de buurt. Hij sprak over de toekomst van de deeleconomie bij de lezing ‘Eerlijk delen’. “Een samenleving gebaseerd op delen in plaats van kopen vraagt om een heel nieuw systeem”, zegt Weddepohl. Toch is hij hoopvol: “Zoals de industriele revolutie onze manier van produceren en werken compleet op de kop zette, zal de opkomst van de netwerksamenleving de samenleving opnieuw veranderen.”