Verbod op wegwerpplastic voor schonere oceanen

De Europese Commissie wil met een nieuw wetsvoorstel de vorming van plastic soep een halt toebrengen, bericht de Volkskrant. Plastic soorten die het meest in oceanen aangetroffen worden, zoals rietjes, wegwerp bestek- en ballonstaafjes wil de commissie gaan verbieden. En ook op andere soorten zijn ze van plan beperkende maatregelen op te leggen. ‘We kunnen niet accepteren dat er in 2050 meer plastic dan vis in de oceanen zit’, zegt Frans Timmermans op de Duitse tv-zender ZDF. “Een rietje maken kost een paar seconden, je gebruikt het misschien vijf minuten maar het duurt vijfhonderd jaar eer het is afgebroken”. De Commissie verwacht dat haar plan bedrijven aanzet tot het vinden van duurzame alternatieven en bewuster gebruik van plastic. En het is misschien niet een direct gevold daarvan, maar gigant Unilever zegt in de toekomst van plastic af te willen, aldus de NOS. Nu nog niet, want “plastic is nu een uniek materiaal. Het laat bijvoorbeeld geen zuurstof en water door. Daar kun je heel goed producten in bewaren", aldus Lou Lievense, vice-president R&D bij Unilever.

Voor nu gaat Unilever in elk geval investeren in een nieuwe manier van recyclen. Eerder was het lastig om de kleur en bepaalde stoffen, zoals ammoniak, uit het materiaal te reinigen, waardoor een groot deel van het ingezamelde plastic gewoon verbrand werd. Het bedrijf Ioniqa is dat nu wel gelukt. "Qua kleur en qua eigenschappen is de fles hetzelfde als een nieuwe, dus je hebt straks geen nieuwe olie nodig om nieuwe flessen te maken", zegt Tonnis Hooghoudt van Ioniqa tegen NOS. In 2019 komen de eerste verpakkingen op de markt, en in 2025 beoogd Unilever alleen nog maar afbreekbaar plastic te gebruiken.

Naast energieverbruik, wordt CO2-emissie vooral veroorzaakt door plastics en cement. Hun bijdrage is maar liefst 15 tot 20%. Een oplossing om CO2 uit de atmosfeer te verwijderen is er niet en daar hoeven we volgens prof. dr. Peter Rem ook niet op te hopen. In de lezing 'Afval bestaat niet’ legt hij uit dat uitstoot beperken de enige oplossing is. De nieuwe manier van recyclen en de maatregelen vanuit Brussel kunnen hier hopelijk aan bijdragen. Maar of de uitvindingen op het gebied van recycling echt gebruikt worden hangt af van een aantal (politieke) factoren. Maar boven alles: it's all about the money.

Rem is kritisch. Technisch gezien kunnen we het plastic recycling probleem zeker oplossen, maar grote bedrijven komen volgens hem pas in actie als het ook daadwerkelijk voordelen voor hen oplevert. Dan zullen ze investeren in technologische innovatie, niet omdat ze echt zoveel om het milieu geven. Europa staat welwillend tegenover een circulaire economie, maar ondertussen lobbyt de oude industrie om de fossiele economie overeind te houden. Volgens Rem zijn ook wij consumenten aan zet. Wat kan je zelf doen? Netjes je afval gescheiden naar de baken brengen, bepaalde producten boycotten of crowdfunding-acties opzetten om recyclemethodes in je gemeente te krijgen.