Actieplan inwisselen oude koelkasten - besparing 0,4 Mton CO2

In Nederland zijn meer dan 3 miljoen koelkasten in omloop die ouder zijn dan 10 jaar. Deze oude koel- en vrieskasten verbruiken veel meer energie en sommige bevatten nog gevaarlijke broeikasgassen die inmiddels verboden zijn.

Samen met producentencollectief Weee Nederland en het merendeel van de koelkastenbranche stelt Urgenda voor om een campagne te starten om ervoor te zorgen dat volgend jaar 1 miljoen oude koelkasten worden gerecycled en ingewisseld voor een zuiniger model. Dat levert 0,4 Mton CO2-reductie op.  

In Nederland zijn er nog duizenden hele oude koekasten in omloop die nog CFK of HFC bevatten. Deze gassen zijn sinds 2001 verboden in koelkasten vanwege aantasting van de ozonlaag. Bovendien is het broeikaseffect van CFK's ruim vijfduizend keer sterker dan CO2. Zo'n 120.000 van deze modellen belanden ieder jaar niet in het juiste recyclecircuit waardoor de gassen in de atmosfeer belanden. Oudere koelkasten verbruiken ook veel meer energie dan nieuwe koelkasten. Volgens Milieucentraal verbruiken de meeste koelkasten van 10 jaar oud, 220 kWh ofwel 50 euro per jaar meer dan een nieuwe koelkast.

Aan het kabinet wordt gevraagd om samen met onderstaande partijen een gezamenlijk actieplan te steunen om in 2020 een groot deel van deze oude koelkasten te laten inwisselen door zuinigere modellen. Dit kan met een eenmalige campagne richting consument waarbij deze wordt aangespoord zijn meer dan 10 jaar oude koelkast in te wisselen voor een nieuwe. Dit levert een huishouden 50 euro besparing per jaar op zijn energierekening. Tevens is het voorstel in de campagne een extra stimulans in te bouwen voor de consument. Bijvoorbeeld het aanbieden van een inwisselvergoeding van minimaal 35 euro voor iedere ingeleverde koelkast. Voor het kabinet betekent dit een investering van 35 miljoen euro voor het ophalen van 1.000.000 oude koelkasten. 

Ook het inzamelen van de oude koel- en vrieskasten moet beter. Jaarlijks blijken zo'n 365.000 (36 procent) koelkasten niet in het juiste recycle-kanaal te belanden. Daardoor komen schadelijke stoffen vrij in het milieu. Een goed statiegeld systeem in de vorm van een retourpremie kan dit voorkomen. Een nieuwe zichtbare recyclingbijdrage garandeert daarbij een meer transparante en circulaire aanpak in de komende jaren. Zie voor meer uitleg maatregel 43 urgenda.nl/40puntenplan.

Met deze maatregel bekrachtigt Nederland haar positie als Europees koploper in recycling. En voor de consument is het aantrekkelijk omdat het met de vervanging van de oude koelkast tientallen euro's per jaar bespaart op de energierekening.

Aangezien de Nederlandse Staat nog niet in de buurt is van 25% CO2-reductie volgend jaar, gaan Urgenda en allerlei partners door met het laten zien dat het nog steeds wel kan.Het Actieplan Koelkasten is de derde extra oplossing bovenop het Urgenda 40puntenplan dat is opgesteld in samenwerking met zo’n 700 bedrijven en organisaties als handreiking aan het kabinet voor 25% CO2 reductie in 2020.