Voedsel verpakken in afvalplastic
Trek de koelkast open en je ziet dat plastic het belangrijkste verpakkingsmateriaal is van het voedsel dat we in huis halen. Gemengde sla, champignons, broodbeleg, kipfilet, maar ook de ketchup, zuivel en frisdrank: het is meestal in kunststof verpakt. Cola en ketchup zitten in een PET-fles (polyethyleentereftalaat), yoghurt in een emmertje van polypropyleen (PP) en de grote plasticmelkflacon is gemaakt van hoge-dichtheid-polyethyleen (HDPE). Verder zijn er plastic-combinaties: de salami ligt op een dun samengesteld schaaltje van PET en polyethyleen (PE) en wordt afgesloten met een folie met diverse kunststoflaagjes. Tot slot zit op flessen vaak een dop van polyethyleen.
Dat we voedselverpakkingen nauwelijks recyclen tot nieuwe voedselverpakking heeft vooral te maken met contaminanten, onzichtbare vervuiling die uit het voedsel en via een verblijf in het afval in het kunststof terechtkomt, zegt Ulphard Thoden van Velzen van Wageningen Food & Biobased Research. ‘Die stoffen wil je niet in het kunststof, vanwege de geur en bijsmaak, maar ook niet vanwege mogelijke toxiciteit.’ Het gaat bijvoorbeeld om limoneen (citrusaroma), nonanal (rozengeur) of octocryleen, een UV-filter uit zonnebrandcrème.
Verpakkingen van polyethyleen en polypropyleen werken een beetje als een spons: ze absorberen stofjes tijdens het verblijf in de koelkast of de afvalemmer. Die stofjes zijn niet allemaal in een waterbad weer weg te wassen.
In het InRep-project is onderzoek gedaan naar één kunststof verpakking: de grote witte melkflacon met handvat. Deze HDPE-melkfles is goed te recyclen: het etiket is een folie die om de fles zit en er zit een blauwe dop op. Die onderdelen zijn makkelijk scheidbaar. Bovendien worden deze flessen voor alle Nederlandse supermarkten gemaakt door één bedrijf dat zijn grondstoffen bij één fabrikant inkoopt. Elke melkfles is dus gemaakt van dezelfde kwaliteit plastic.
Voor het antwoord moesten onderzoekers soms in het afval graven. Bij de melkfabrikant en de consument hebben we deze melkflessen opgehaald, en bij de inzameling en bij de sortering hebben we flessen eruit gevist en geanalyseerd. In het lab werd het melkflesplastic vermalen en vervolgens werd gemeten welke vluchtige stoffen erin zitten. Het viel over het algemeen mee met de vervuiling, zegt Thoden van Velzen. ‘We zagen vrij weinig vluchtige stoffen in melkflessen uit de PMD-zak van de consument, ook al zitten er veel verschillende soorten verpakkingen bij elkaar. Er kwamen wel wat geurstofjes bij, maar niet veel en niet iets wat je niet meer kan wegkrijgen. We zagen zelfs dat de hoeveelheid vluchtige stoffen in het melkplastic over het algemeen naar beneden ging van fabriek naar consument naar afvalverwerking. Dat was verrassend.’
Geen opmerkingen: