Zonder de topzware auto's en met meer autodelen kan tot 30% aan kritieke grondstoffen worden bespaard

Door de groei van de grootste SUV’s in Nederland te beperken, kan 10% van de batterijgrondstoffen voor auto’s worden bespaard. Als de potentie van deelauto’s maximaal benut wordt en groeit naar 500.000, kan dat 22% grondstofbesparing opleveren. Dat blijkt uit een studie door CE Delft in opdracht van Natuur & Milieu waarin deze scenario’s voor mobiliteit werden doorgerekend voor de periode 2025-2030.

Om in de toekomst genoeg grondstoffen voor autobatterijen – maar ook voor de energietransitie en digitalisering – te behouden en om de schade en afhankelijkheid van mijnbouw te beperken, is het belangrijk te kijken hoe we dat efficiënt kunnen doen. In de politiek wordt tot nu toe nauwelijks naar dit soort oplossingen voor besparing gekeken. ‘Terwijl er enorme potentie zit’, concludeert Natuur & Milieu.

Auto’s worden steeds groter en zwaarder. Dat is onwenselijk, want hoe zwaarder een auto op fossiele brandstoffen, hoe meer CO2 hij uitstoot. En hoe groter een elektrische auto, hoe meer batterijgrondstoffen er nodig zijn. Er worden dus onnodig veel schaarse grondstoffen gebruikt die ook nodig zijn voor bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen en mobiele telefoons en laptops. Mijnbouw voor deze grondstoffen veroorzaakt schade aan de lokale natuur, zoals ontbossing en watervervuiling. Door de toename van steeds zwaardere auto’s, wordt het probleem van schaarste en schade alleen maar groter.  

De in Nederland steeds populairdere grote SUV’s zijn gemiddeld 200 tot 300 kilo zwaarder dan een middelgrote auto. CE Delft berekende de mogelijke besparing als er geen nieuwe elektrische en fossiele auto’s van het topzware segment zouden worden verkocht, en in plaats daarvan middelgrote auto’s. Bijvoorbeeld door de zware SUV Peugeot e-5008 te vervangen voor een station wagon Peugeot e-308. Zo kan 10% aan grondstoffen bespaard worden. Het lithium dat in dit scenario – van topzware auto’s vervangen door middelgrote auto’s – bespaard wordt, is voldoende voor ruim 600 miljoen mobiele telefoons.

Het gebruik van deelauto’s leidt tot minder grondstoffengebruik omdat een deelauto gebruikt kan worden door verschillende huishoudens en zo meerdere privéauto’s vervangt. CE Delft heeft daarom ook berekend wat het effect is op grondstoffenverbruik als autodelen een toegankelijk en aantrekkelijk alternatief wordt voor bezitters van privéauto’s. Als het aantal deelauto’s groeit naar 500.000 kan in vijf jaar tijd 22% schaarse grondstoffen worden bespaard. Deelauto’s zijn vaker elektrisch en deelautogebruikers rijden minder kilometers per jaar, daardoor daalt als bijkomend positief effect ook de CO2-uitstoot.